Nasza Loteria NaM - pasek na kartach artykułów

Chrystus Frasobliwy - nieznany zabytek Śródmieścia w Wałbrzychu. Zobaczcie zdjęcia

Elżbieta Węgrzyn
Elżbieta Węgrzyn
Patrząc na najniższe kondygnacje tego budynku mało kto zerka ku jego poddaszu, przez to rzeźba łatwo może umknąć wzrokowi mniej bacznego obserwatora.
Patrząc na najniższe kondygnacje tego budynku mało kto zerka ku jego poddaszu, przez to rzeźba łatwo może umknąć wzrokowi mniej bacznego obserwatora. Elżbieta Węgrzyn
Niedaleko Rynku w Wałbrzychu, na tyłach ruchliwej ulicy kryje się prawdziwa XIX-wieczna perełka. Znają ją tylko lokalni przewodnicy i marzyciele, którzy na nieładnym podwórku spojrzeli w górę, by odnaleźć coś poza okoliczną szarością. Gdzie szukać tego niepowtarzalnego detalu architektonicznego?

Spis treści

Chrystus Frasobliwy - gdzie szukać nieznanego zabytku na mapie wałbrzyskiego Śródmieścia?

Odwiedzający wałbrzyskie centrum zazwyczaj wstępują na Rynek i Plac Magistracki. Przy okazji oglądają ul. Gdańską lub Sienkiewicza. Na Plac Kościelny i ul. Moniuszki wabią turystów widoczne z daleka wieże głównych świątyń Śródmieścia - kolegiaty Św. Aniołów Stróżów i kościoła Zbawiciela.

Grupy prowadzone przez przewodników nie ominą też Sanktuarium Matki Boskiej Bolesnej, z którym wiążą się przekazy o cudownym źródełku i początkach Wałbrzycha, a także Pałacu Czettritzów.

I na tym zwykle kończy się spotkanie z wałbrzyską starówką. Tymczasem, gdyby zwiedzający odbili choć trochę od utartego szlaku i zechcieli zobaczyć coś więcej niż front kamienicy pod Kotwicą, to nie musieliby iść daleko.

Chrystus Frasobliwy - zabytkowa rzeźba na budynku przy ul. Kościuszki 11a - mapa

Od Rynku do nieznanej wałbrzyskiej perełki na tyłach Placu Tuwima

Gdyby odwiedzający Rynek ruszyli kamiennym brukiem ulicy Kościuszki biegnącej w dół od Rynku i wzmiankowanego domu pod Kotwicą "Ankerhaus" z 1799 roku (Rynek 23), spotkaliby najpierw ciekawą modernistyczną rzeźbę narożną chłopca z płonącym kagankiem. To budynek Zakładu Gazowni miejskiej z 1860 roku, a sama rzeźba datowana jest na lata 30. XX w.

Chrystus Frasobliwy - mało znany zabytek Śródmieścia w Wałbrzychu. Zobaczcie zdjęcia
Na Plac Kościelny i ul. Moniuszki wabią turystów widoczne z daleka wieże głównych świątyń Śródmieścia - kolegiaty Św. Aniołów Stróżów i kościoła Zbawiciela. Elżbieta Węgrzyn

Interesująco wygląda zaplecze samego "Ankerhaus" z przeszklonymi kanciastymi oknami charakterystycznymi dla budynków biurowych lat 90. XX wieku. Za nim ul. Młynarska, którą niegdyś płynęła Młynówka i długi budynek sięgający Placu Tuwima z narożną apteką na parterze. To budynek jednego z kilku dawnych wałbrzyskich browarów. Po drugiej stronie ulicy okazałe kamienice styku ul. Kościuszki z Placem Tuwima.
Róg ul. Kościuszki na styku z dawnym hotelem przy Placu Tuwima 1 (dawnego Placu Słonecznego) ozdabiał piękny hotel Słoneczny - "Zur goldenen Sonne". Podwórze za nim to dość nieciekawy zaułek uwieczniony m.in. w kadrach filmu "Głód w Wałbrzychu" (Hunger in Walbenburg) z 1929 roku pokazującego miasto przemysłowe w dobie wielkiego kryzysu.

Chrystus Frasobliwy - mało znany zabytek Śródmieścia w Wałbrzychu. Zobaczcie zdjęcia
Nieciekawy zaułek uwieczniony m.in. w kadrach filmu "Głód w Wałbrzychu" (Hunger in Walbenburg) z 1929 roku pokazującego miasto przemysłowe w dobie wielkiego kryzysu. kadr z filmu z 1929 roku

Kamienny Jezus od ponad 160 lat spogląda z zaułka na Plac Tuwima

Za tymi odnowionymi fasadami kryje się zaniedbana, ukryta przed oczami ciekawskich kamienica ul. Kościuszki 11a w Wałbrzychu. Jej nieładny front w porównaniu z okazałym budynkiem dawnego hotelu i późniejszego Domu Turysty przy pl. Tuwima wygląda brzydko, lub w najlepszym razie nijako.

Jednak ma pewną kamienną zaletę. To umieszczona centralnie na szczycie kapliczka z około półmetrową rzeźbą zafrasowanego Chrystusa. Patrząc na najniższe kondygnacje tego budynku mało kto zerka ku jego poddaszu, przez to rzeźba łatwo może umknąć wzrokowi mniej bacznego obserwatora.
Niewielka wnęka, w której jest ta nietypowa kapliczka musiała być niegdyś przeszklona, o czym świadczy kilkanaście haczyków. One mogły podtrzymywać nieistniejącą już szybę.
Pod kamienną postacią strapionego Jezusa siedzącego i trzymającego głowę opartą na dłoni, znajduje się jeszcze kamień z napisem "T. G. Langer 1859", co może być pamiątkowym gmerkiem twórcy lub właściciela gmachu z rokiem budowy budynku.

Chrystus Frasobliwy - mało znany zabytek Śródmieścia w Wałbrzychu. Zobaczcie zdjęcia
Elżbieta Węgrzyn

XIX-wieczna rzeźba tego typu na obszarze Dolnego Śląska to rzadki widok. Motyw zafrasowanego Chrystusa spotykamy zwykle na Podhalu, Rzeszowszczyźnie, Kurpiach, Mazowszu i Lubelszczyźnie w formie drewnianej, rzadziej glinianej i sporadycznie z wapienia oraz piaskowca.

A tymczasem w Wałbrzychu kamienny Jezus od ponad 160 lat spogląda w zaułek. To smutny obserwator życia Wałbrzycha od czasów Hochbergów przez wielki kryzys, wojnę, upadek kopalń, aż po wiek XXI. Gdyby mógł przekazać nam swoje wspomnienia, z pewnością by miał wiele ciekawych historii do opowiedzenia. Tymczasem siedzi smutny i cichy. Może dlatego, że mało kto go dostrzega.

Zakamarki wałbrzyskiego Śródmieścia i nie tylko...

Patrząc na najniższe kondygnacje tego budynku mało kto zerka ku jego poddaszu, przez to rzeźba łatwo może umknąć wzrokowi mniej bacznego obserwatora.

Chrystus Frasobliwy - nieznany zabytek Śródmieścia w Wałbrzy...

Nasz cykl: Wiecie, gdzie w Wałbrzychu...?

Polecamy szczególnie

Spojrzyjcie na niego, jak będziecie obok przechodzić

Patrząc na najniższe kondygnacje tego budynku mało kto zerka ku jego poddaszu, przez to rzeźba łatwo może umknąć wzrokowi mniej bacznego obserwatora.

Chrystus Frasobliwy - nieznany zabytek Śródmieścia w Wałbrzy...

Zakamarki wałbrzyskiego Śródmieścia i nie tylko...

od 16 lat

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Wideo

Materiał oryginalny: Chrystus Frasobliwy - nieznany zabytek Śródmieścia w Wałbrzychu. Zobaczcie zdjęcia - Wałbrzych Nasze Miasto

Wróć na swidnica.naszemiasto.pl Nasze Miasto