Średniowieczny gród jak w Biskupinie powstanie na Dolnym Śląsku. Rekonstrukcja grodu w Dobromierzu - FILM i WIZUALIZACJE

Skansen archeologiczny w Biskupinie i stanowiska archeologiczne na wyspie Wolin posłużyły za plenery adaptacji filmowych i rocznie ściągają do siebie tysiące turystów. Tymczasem niedaleko Wałbrzycha istniało podobne grodzisko, które po rekonstrukcji może stać się flagową atrakcją całego Dolnego Śląska.

Gród średniowieczny w naszym regionie nie jest nowym odkryciem. W latach 70. XX wieku wykopaliska archeologiczne na terenie Dobromierza w powiecie świdnickim potwierdziły, iż w miejscowości tej obok kościoła pw. św. Michała Archanioła w zachowały się fragmenty grodziska datowane są na schyłek IX i pierwszą połowę X wieku, czyli okres, gdy w Wielkopolsce rządzili piastowscy przodkowie Mieszka I, a na terenie naszego regionu mieszkały plemiona takie jak Ślężanie. Lokalne grody zaś miały strzec tutejszych mieszkańców przed ekspansją państwa Wielkomorawskiego.
Takie grody obronne powstałe nad rzekami jak ten w Dobromierzu nad Strzegomką budowano w naszych okolicach przed powstaniem miast datowanych zwykle na XII i XIII wiek.
Odtworzenie starego grodu może z Dobromierza zrobić mekkę turystów i wycieczek edukacyjnych młodych ludzi poznających korzenie naszego państwa oraz regionu. Nie brak też zapotrzebowania na podobne miejscówki wśród turystów oraz grup rekonstrukcyjnych nie tylko z naszego regionu.

Projekt koncepcyjny "Ekspozycja zabudowy grodu w Dobromierzu" stworzony przez Autorską Pracownię architektoniczną Macieja Małachowicza wiosną 2018 roku obejmuje modelowe rozwiązanie powstania ekspozycji i częściowej rekonstrukcji X-wiecznego grodu.

- Mamy przygotowaną koncepcję i wiemy jak kompleks ma wyglądać, a tę inwestycję lokujemy jako rozwój turystyki w Dobromierzu i na jej potrzeby chcielibyśmy skorzystać ze środków unijnych, w tym a tych dedykowanych Aglomeracji Wałbrzyskie. To jedno z naszych zadań priorytetowych promowanych w ZIT AW, uważam że mamy duże szanse na pozyskanie tych środków i zrealizowanie tego zadania - wyjaśnia Jerzy Ulbin, wójt Gminy Dobromierz.

Turystyczny projekt grodu znalazł się m.in. w dokumencie "Strategii Rozwoju Gminy Dobromierz" obejmującej lata 2021 - 2027.
Gmina chciałaby rozpocząć prace wykonawcze w 2024 roku, a zdaniem jej włodarzy jest szansa na wykonanie całości projektu w okresie około dwóch lat, czyli do końca 2025 roku. Wszystko jednak zależy pozyskania i uruchomienia na ten cel funduszy. Orientacyjny koszt prac to obecnie około 7-8 mln zł, przed dwoma laty szacowano je na ok. 4 mln zł.

Gród w Dobromierzu, zgodnie z informacjami prezentowanymi przez archeologów i historyków, nie był duży, mógł pomieścić "na majdanie" cztery budynki niewielkie oraz jeden okazalszy. Całość otaczał wał z palisadami, a do wnętrza prowadziła brama. Kompleks średniowiecznego grodziska jest malowniczo położony i może dodatkowo stać się ponownie ważnym punktem na mapie tej miejscowości. Zrekonstruowana brama mogłaby stać się nową wieżą widokową, a wały grodu tarasami. Z wieży roztaczać się może widok na malowniczy sztuczny zbiornik wodny. Na terenie odtworzonych budynków mieszkalnych może powstać ekspozycja edukacyjna, muzealna oraz zaplecze turystyczne.
Koncepcja ekspozycji i częściowej rekonstrukcji grodu w Dobromierzu zakłada, iż na działce o powierzchni 3335 m² powstanie rekonstrukcja:

• dworu - powierzchnia zabudowy 109 m², użytkowa 93,7 m²
• 4 chat o powierzchni - zabudowa 67,5 m²; użytkowa:87,2 m²
• bramy o powierzchni 29 m²
• długość wału (liczona w jego osi) ma wynieść 114 m, w tym rekonstruowany w całej wysokości - ok. 50 m
• niewielkie pomieszczenia mają też powstać przy wale od strony zachodniej oraz we wschodniej części wału (za bramą). Mowa tu o pawilonie muzealnym, punkcie informacji turystycznej i ewentualnym zapleczu gastronomicznym.

- Chcemy zatrzymać u nas turystów, którzy jadą w Karkonosze i do Czech, mamy na to najbliższe siedem lat nim powstanie S5, jednak do realizacji projektu rekonstrukcji grodu przystąpić chcemy jak najszybciej, jeszcze w tym roku. W założeniach mamy, że jeszcze w tym roku powstanie projekt - zapowiada wójt.

Ożywienie turystyczne gminy wiązane jest z wszystkimi jej walorami, od zbiornika wodnego, przez istniejącą wieżę widokową po trasę turystyczną od zrekonstruowanego grodu przez bardziej starsze i bardziej współczesne zakamarki tego urokliwego miejsca.
W rekonstrukcji grodu włodarze gminy upatrują szansę na szeroką promocję Dobromierza w regionie oraz szeroko poza nim. To może być nasz dolnośląski Biskupin, z tym jednak zastrzeżeniem, że gród w Dobromierzu wpisze się doskonale w istniejącą zabudowę i będzie stanowić jej dopełnienie.