Ktoś tu coś kręci...? Czyli filmowa Nowa Ruda, znani aktorzy oraz sposób na debiut na dużym ekranie

To, że Nowa Ruda X Muzą stoi, już chyba nie trzeba nikogo przekonywać. Od wielu lat, przy Miejskim Ośrodku Kultury w Nowej Rudzie, możemy odwiedzać aleję gwiazd, w której odciśnięte – i to dosłownie – zostały spotkania z wieloma twórcami filmu i aktorami.

Swego czasu Nowa Ruda była również gospodarzem festiwalu filmowego, a pochodzący stąd Krzysztof Tyniec czy Robert Więckiewicz często powracają w rodzinne strony. Ostatnie lata pokazują, że Nowa Ruda nie tylko jest gościnna dla odwiedzjących ją znanych i lubianych filmowców, ale również stanowi doskonałe tło do powstających nowych filmów – zarówno fabularnych jak i dokumentalnych.

Piękne, zapierające dech w piersiach plenery, wyjątkowa i zabytkowa urbanistyka, jak i historie, tajemnice i zagadki, które wychodzą po latach na światło dzienne, stanowią kanwę nowych, powstających właśnie w Nowej Rudzie kolejnych filmów.

Pokot w reżyserii Agnieszki Holland (Obywatel Jones, serial House of Cards, Dziecko Rosemary, W ciemności) realizowany w 2016 to ekranizacja powieście noblistki Olgi Tokarczuk. Wiele plenerów i obiektów Nowej Rudy oraz okolic znalazło się w tle tego wielokrotnie nagradzanego obrazu, a mieszkańcy mogli zetknąć się z takimi postaciami świata filmu jak Agnieszka Mandat, Wikor Zborowski, Jakub Gierszał, Patrycja Volny, Borys Szyc, Tomasz Kot, Andrzej Grabowski czy Andrzej Konopka.

Aktor Andrzej Konopka powrócił do Nowej Rudy rok później na plan serialu kryminalnego Znaki Jakuba Miszczaka (Sprawiedliwi – Wydział kryminalny, Licencja na wychowanie) i Marcina Ziębińskiego (Kiedy rozum śpi, Dublerzy), który doczekał się dwóch sezonów, a urokliwa Nowa Ruda, ukryta pod filmowym szyldem Sowich Dołów, stała się symbolem tajemnic przeszłości i niezwykłych zjawisk w miejscach coraz częściej odwiedzanych przez fanów tego serialu. Zdjęcia realizowano w latach 2017-2019. Na noworudzkim planie zobaczyć można było również Helenę Sujecką, Małgorzatę Hajewską – Krzysztofik, Helenę Englert, Andrzeja Mastalerza, Michała Czerneckiego, Mirosława Kropielnickiego, Rafała Mohra, Zbigniewa Stryja, Rafała Cieszyńskiego czy Barbarę Wypych.

W 2018 roku, na stacji kolejowej w Nowej Rudzie, powstawały zdjęcia do filmu Władysława Pasikowskiego (Jack Strong, Pokłosie, Kroll, Psy, Demony wojny według Goi - realizowany w Kłodzku i okolicach, Operacja Samum, serial Glina, Pitbull. Ostatni pies.) w którym twórcy pochylili się nad postacią Jana Nowaka-Jeziorańskiego, legendarnego „Kuriera z War­szawy”.
W 2020 roku, ze względu na pandemię koronawirusa COVID-19 niewiele się działo w świecie filmu, a teren Nowej Rudy został jakby zapomniany. Nic bardziej mylnego!

W zeszłym tygodniu zakończyły się w Nowej Rudzie zdjęcia do miniserialu dla platformy Netflix o roboczym tytule Królowa _to obraz w reżyserii Łukasza Kośmickiego (_Ukryta gra, Klangor, Rysa, Ultraviolet, współscenarzysta filmu Dom zły) w którym Andrzej Seweryn wcieli się w podwójną rolę - emerytowanego krawca Sylwestra, który wieczorami staje się drag queen o imieniu Loretta. Zgodnie z oficjalnym opisem serialu list od wnuczki zmusi Sylwestra do opuszczenia Paryża i powrotu do rodzinnej, górniczej, miejscowości, gdzie będzie zmuszony do zmierzenia się z demonami przeszłości. Na ekranie zobaczymy również Marię Peszek i Julię Chętnicką. Premiera w 2022 roku.

Już 19 sierpnia rozpoczną się w Nowej Rudzie zdjęcia do filmu Tomasza Koneckiego (Testosteron, Lejdis, Listy do M. 3) pt. Szczęście do szczęścia, a nieopodal Nowej Rudy, w Srebrnej Górze, niebawem będą realizowane zdjęcia do miniserialu Wielka woda w reżyserii Jana Holoubka, którego tłem jest dramat powodzi tysiąclecia z 1997 roku. Na planie m.in. Anna Dymna, Jerzy Trela, Ireneusz Czop, Tomasz Kot i Leszek Lichota. Serial zobaczymy na platformie Netflix również w przyszłym roku.

W obu produkcjach setki statystów - mieszkańców lokacji zdjęć oraz okolic - podejmą wyzwanie aby po raz pierwszy stanąć przed kamerą u boku gwiazd. To nic trudnego. Potrzeba jedynie czasu i cierpliwości. Niewielkie gaże nie zachęcają, ale już możliwość zaspokojenia ciekawości, spotkania z twórcami i aktorami na pewno rekompensuje wielogodzinne oczekiwanie na swoje pięć minut... a częściej kilka-kilkadziesiąt sekund.

Jeszcze w tym roku premierę dokumentu pt. Powiernik zapowiedzieli twórcy Łukasz Kazek i Mateusz Kudła. Ponad 200 listów miłosnych niemieckiej pary, mieszkającej przed II wojną światową w Nowej Rudzie, odnaleziono w jednym z domów przypadkowo – podczas remontu. Listy pochodzą z 1942 roku, a ich treść opowiada historię wielkiej, ale nieszczęśliwej i wręcz tragicznej historii miłosnej. Łukasz Kazek, miłośnik historii i dziennikarz, podjął wyzwanie przetłumaczenia listów oraz odnalezienia ich adresata i nadawcy. Listy napisał do swojej narzeczonej – wówczas 24-letni – niemiecki podoficer Gerhard Dinter, który wysłany na front wschodni, z miłości i tęsknoty korespondował ze swoją ukochaną.

„Moja kochana, Mała Edith! […] Jak się czuje moje Serduszko? Mam nadzieje, że pomimo złego czasu, czujesz się dobrze. To mogę na szczęście o sobie powiedzieć, jeżeli tak dalej zostanie, to mogę być szczęśliwy. Właśnie pod wpływem emocji zrobiłem kleks. Przepraszam cię za to. Co u ciebie jeszcze słychać? Bardzo za tobą tęsknię, ale muszę zrezygnować z urlopu. […] Już nie wierzę, że kiedyś dostanę urlop. Tyle razy się rozczarowałem. Chyba chodzi za mną pech. Ale mam nadzieję, że niedługo dostanę od ciebie piękny list. Poczta musi w końcu mnie dostrzec.[…] Znów oczekuje się ode mnie zbyt wiele, stawiając takie pytania i taką odpowiedzialność. Ja mam tylko ciebie i tylko ty zajmujesz mnie przez cały czas. Mówiłem ci to wiele razy. Niestety w najbliższym czasie nie mam szans na dostanie urlopu. […] Znów minęła kolejna godzina, muszę zobaczyć „co robi moja poczta”. W końcu idę do łóżka, albo prawdę powiedziawszy, rzucę się na moje legowisko. Dobranoc i jeszcze jeden pocałunek na dobranoc wysyłam ci. Twój GeRD”
Fragment listu Gerharda do Edith ze źródła: Archiwum Historii Mówionej Ziemi Wałbrzyskiej

– Wiadomo, że Gerhard nie przeżył wojny. Zmarł w szpitalu, w październiku 1944 roku z powodu odniesionych ran. Został pochowany na cmentarzu wojennym w niemieckim mieście Kleve, przy granicy holenderskiej – mówi Łukasz Kazek. – Wiemy jak wygląda dzisiaj Edith Bittner. Wiemy, że wyszła za mąż i zmieniła nazwisko. Szukamy, przez Czerwony Krzyż, na jakie. Prowadzimy śledztwo. Edith była mieszkanką SA Strasse 19 (dzisiejszej ulicy Bohaterów Getta) – opowiada.

– Taki list przeczytać jest bardzo trudno – opowiada Łukasz Kazek. – List jest napisany ręcznym pismem, którego – nawet jeśli znam język niemiecki – nie jestem w stanie odczytać. Muszę go najpierw zeskanować i wysłać do byłego niemieckiego mieszkańca ziem Dolnego Śląska. Mam takich przyjaciół, którzy chodzili do szkoły tutaj w latach 40-tych i oni mi przepisują list na czcionkę drukowaną. Wówczas dopiero jestem w stanie przeczytać, co tam jest napisane. Mozolna, ciężka praca śledcza – dodaje.

Jak widać rejon Nowej Rudy to nie tylko doskonałe miejsce dla turystów, kuracjuszy czy amatorów sportów zimowych a także miejsce inspirujące artystów: malarzy, rzeźbiarzy, pisarzy i ostatnio również filmowców.

Fot. Dawid Sarysz, Łukasz Kazek