Depresja nie jest oznaką słabości. To choroba duszy i ciała. Sprawdź, co ją powoduje, jakie są objawy i gdzie zwrócić się o pomoc

23 lutego obchodzony jest Ogólnopolski Dzień Walki z Depresją. Szacuje się, że w Polsce na depresję cierpi 1,2 mln osób. To poważny problem, który jest wciąż bagatelizowany. Poznaj jej przyczyny i objawy oraz sprawdź, gdzie w razie potrzeby możesz zwrócić się o pomoc.

Depresja nazwana także zaburzeniami depresyjnymi nie jest chwilowym obniżeniem nastroju, to długotrwały stan, który istotnie wpływa na funkcjonalnie danej osoby. Na stronie pacjent.gov.pl czytamy:

Depresja polega na zaburzeniach nastroju (smutek, utrata przyjemności, pesymistyczne spojrzenie na świat i siebie samego). Możemy ją podejrzewać, jeśli taki stan trwa ponad dwa tygodnie i ma znaczący wpływ na codzienne życie (trudności ze snem, zaburzenia apetytu i popędu seksualnego, utrata sprawności intelektualnej, chęć izolacji).

Zgodnie z tą definicją depresja to nie to samo, co chwilowy spadek energii, czy uczucie smutku. Podejrzewać ją można u siebie w momencie, kiedy trwa to nieco dłużej i przeszkadza w normalnym życiu, a także gdy nie masz ochoty na przyjemności, pracę, naukę, jedzenie i spanie, a na co dzień towarzyszy ci poczucie bezradności, bezsilności i beznadziejności.

Depresja może dotknąć każdego. Dla niej nie ma znaczenia, czy jesteś kobietą, mężczyzną, czy dzieckiem. Status społeczny, czy wykonywany zawód też ją nie obchodzi:

Depresja to skomplikowana choroba i pomimo wielu badań określenie jej podłoża jest bardzo trudne. Może mieć jedną, wyraźną przyczynę – np. pojawia się po utracie bliskiej osoby, ale może także być kombinacją genów, predyspozycji i środowiska, w jakim ktoś dorastał. Poza przyczynami genetycznymi i biologicznymi depresję może uruchomić szereg czynników stresowych, takich jak:

• wypadek,
• utrata pracy,
• zakończenie związku,
• przytłaczający nadmiar pracy i obowiązków,
• utrata sprawności.

Według obowiązującej w Europie klasyfikacji ICD-10 do podstawowych klinicznych objawów pierwszego epizodu depresyjnego należą:

• obniżenie nastroju,
• utrata zainteresowania rzeczami, które wcześniej sprawiały radość (anhedonia),
• brak energii i osłabienie.

Wyróżnić należy także objawy poznawcze, należą do nich m.in.:

• negatywne myślenie o samym sobie,
• negatywne myślenie o najbliższych,
• negatywne postrzeganie świata.

Do behawioralnych objawów depresji należą:

• uboga mimika,
• smutny i otępiały wyraz twarzy,
• monotonny głos i spowolnione wypowiedzi,
• spowolnienie chodu,
• unikanie kontaktu wzrokowego.

Osobom chorującym na depresje towarzyszyć mogą także dolegliwości takie jak: bóle żołądkowo-jelitowe, bóle głowy, bóle podbrzusza, bóle pleców.

Ostateczną diagnozę depresji powinien postawić lekarz psychiatrii po dokładnym wywiadzie z pacjentem. Każdy przypadek jest inny, dlatego też choroba może przebiegać inaczej. Jeśli zauważasz u siebie nawet jeden z powyższych objawów, skontaktuj się z lekarzem.

Ogólnopolski Dzień Walki z Depresją to doskonały moment do rozmowy o tej trudnej chorobie, okazania wsparcia i zatrzymania się na chwilę, poobserwowania siebie i bliskich. Niestety, dla wielu ludzi depresja nadal jest oznaką słabości, tematem wstydliwym i dlatego zamiatanym pod dywan.

Krzysztof Henczak, prezes Fundacji Centrum Dialogu Emocjonalnego próbuje się rozprawić z mitami dotyczącymi osób chorującymi na depresję:

Powszechnie panuje przekonanie, że chory na depresję człowiek jest smutny, często płacze, nie je, chudnie, nie ma siły na nic, wciąż śpi. Niestety to nie jest prawidłowy obraz osoby z depresją, pełen mitów i stereotypów.
Diabeł tkwi w szczegółach. Wielu ukrywa swoją chorobę przed otoczeniem z wielu powodów, choćby ze strachu przed załamaniem się kariery zawodowej czy oceną kolegów, koleżanek z pracy.
Są i tacy, którzy mają wiele problemów zdrowotnych. Chodzą od lekarza do lekarza, bo mają wiele objawów somatycznych. Dopiero wnikliwa obserwacja i przeprowadzony wywiad lekarski dowodzą, że za wszystkimi objawami stoi depresja, która dotąd podstępnie się maskowała.
Nie oceniajmy! Nie powielajmy mitów i stereotypów. Nie stygmatyzujmy.

Aby zdiagnozować depresję, możesz umówić się na bezpłatną wizytę w ramach NFZ. Lekarz psychiatra będzie w stanie ocenić powagę sytuacji i zlecić odpowiednią terapię. W przypadku dzieci taka psychoterapia może wymagać obecności rodziców.

Jeśli ty lub ktoś z twojego otoczenia ma myśli samobójcze i planuje zrobić sobie krzywdę, wezwij pogotowie (numer alarmowy 112 lub 999). Wezwanie karetki do osoby, której życie jest realnie zagrożone z powodu zaburzeń lub choroby psychicznej, nie różni się niczym od innych sytuacji, w których zwracamy się o pomoc do pogotowia ratunkowego.

Osoby znajdujące się w kryzysie psychicznym i potrzebujące fachowej porady, wsparcia lub innej formy pomocy, mogą skorzystać z jednej z bezpłatnych infolinii pomocowych:

• Całodobowy Telefon Zaufania dla Dzieci i Młodzieży 116 123.
• Telefon zaufania dla osób dorosłych w kryzysie emocjonalnym 116 111 (czynny całą dobę, 7 dni w tygodniu).
• ITAKA – Antydepresyjny telefon zaufania 22 484 88 01 (czynny od poniedziałku do piątku w godzinach 15:00-20:00).
• ITAKA – Telefon zaufania dla młodych 22 484 88 04 (czynny od poniedziałku do soboty w godzinach 12:00-20:00).
• Młodzieżowy Telefon Zaufania 192 88 (czynny od poniedziałku do piątku w godzinach od 15:00 do 19:00).
• Bezpłatna linia wsparcia dla osób po stracie bliskich 800 108 108 (czynny od poniedziałku do piątku w godzinach od 14:00 do 20:00).
• Wsparcie psychologiczne osób z trudnościami z powodu zaburzeń lękowych 22 270 11 65 (czynny od poniedziałku do czwartku w godzinach od 18:00 do 21:00).
• Antydepresyjny Telefon Forum Przeciw Depresji 22 594 91 00 (czynny od środy do czwartku w godzinach 17.00-19.00).

Dodatkowo można także poszukać wydarzeń w mediach społecznościowych, które skupiają osoby zmagające się z depresją i chcą wspólnie o tym porozmawiać. Jeden z nich jest organizowany przez Fundację Centrum Dialogu Emocjonalnego.